De Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) faalt in het toezicht op de veiligheid van de gezondheidszorg in Nederland en de steun aan artsen om die te waarborgen. Dat concludeert Stichting Coronaschade na Woo-onderzoek nav ervaringen van arts-epidemioloog Willem Lijfering tijdens de eerste coronagolf.
Lijfering werkte in 2020 als arts-epidemioloog in het LUMC, waar hij in de zogenaamde ‘frontlinie’ stond en o.a. zorg moest dragen voor de registratie van potentiële Covid-19 patiënten die binnenkwamen. Hierbij ontdekte hij dat ten gevolge van veranderende diagnostiek er bij patiënten die met zogenoemde ernstige Covid-19 werden opgenomen er geen aanvullende diagnostiek werd ingezet, die kon aantonen dat deze patiënten (ook) een symptomatische longembolie hadden. In plaats van de normale diagnostische protocollen te doorlopen waarbij voor beide levensbedreigende aandoeningen gescreend en behandeld werd, werd nu zonder volledig onderzoek uitgegaan van een Covid-19 diagnose en dus ook als zodanig behandeld. Lijfering concludeerde dat hierdoor veel patiënten met ernstige Covid-19 potentieel verkeerd werden behandeld, met grote schadelijke en soms fatale gevolgen. Hiervan maakte hij melding: eerst bij zijn collega’s en later bij de IGJ, maar daarop volgde geen reactie.
In samenwerking met Stichting Coronschade en BVNL startte Lijfering daarom twee jaar geleden een Woo-procedure bij de IGJ en het Ministerie van VWS, om te achterhalen wat er met zijn melding was gebeurd. Onlangs werd door VWS eindelijk een besluit genomen en kwam er een handjevol documenten vrij: een aantal brieven van Willem Lijfering zelf aan de IGJ en een opvallend verzoek van VWS aan de IGJ: om de melding niet in behandeling te nemen. Volgens VWS zat er ‘vooral veel emotie en frustratie’ in de melding, maar hoeft er niets mee gedaan te worden. Opmerkelijk, want de inspectie zou onafhankelijk van het ministerie van VWS moeten fungeren als waakhond van de gezondheidszorg. Daarbij hoort bij uitstek het serieus nemen van medisch personeel dat alarm slaat over mogelijk patiëntgevaarlijke situaties. Het is de taak van de inspectie om deze signalen serieus te nemen en inhoudelijk te onderzoeken, los van eventuele bijkomende emoties die bij zo’n melding gepaard gaan. Gebeurt dit niet, dan betekent dat dat zowel medisch personeel als patiënten vogelvrij zijn. Lijfering: “In de zorg worden altijd fouten gemaakt, maar als mogelijke fouten niet eens opgespoord en onderzocht worden, dan kunnen we ook nergens van leren en betekent dat bovendien dat niet goede zorg, maar andere belangen boven het belang van de patiënt en het belang van de volksgezondheid gaan. Dat is een kwalijke zaak. Helaas weet ik uit eigen ervaring dat dit al van ver voor de coronacrisis is. De inspectie en het ministerie verzaken hun taak en laten daarmee zowel artsen als patiënten in de kou staan.”
“Tijdens de coronaperiode zijn heel veel mensen met Covid-19 verkeerd gediagnosticeerd en behandeld. Ik heb het als uitvoerend arts-epidemioloog, in het heetst van de strijd zelf waargenomen en ik heb gezien hoe de data werd vervuild. Dat heeft levens gekost, terwijl andere mensen wegkeken en daardoor paradoxaal genoeg, naam en faam hebben gemaakt. Dat de IGJ en VWS onder het tapijt vegen dat er grove fouten zijn gemaakt is bedroevend, maar het verbaast me niet. Er zullen drastische bestuurlijke veranderingen moeten plaatsvinden in Nederland om ervoor te zorgen dat de corruptie, de belangenverstrengeling en incompetentie uit ons openbaar bestuur verdwijnt. Tot die tijd blijf ik openbaar maken wat ik heb gezien en meegemaakt als arts. Ik hoop dat dat ook andere mensen in de medische wereld ertoe zal aansporen om zich te realiseren wat er om hen heen gebeurt en om zich uit te spreken over wat er misgaat en hoe onze zorg verziekt is geraakt.”
Binnenkort verschijnt er een nieuwe podcast met Willem Lijfering, waarin hij vertelt over zijn ervaringen de zorg.
Willem tekende zijn ervaringen met misstanden en belangenverstrengeling in de zorg op en heeft BVNL toestemming gegeven deze te publiceren. U vindt zijn essays hieronder.
Hoofdstuk 1 – Een morele keuze
Hoofdstuk 2 – Achtergrond
Hoofdstuk 3 – Over het hoe
Hoofdstuk 4 – Over het waarom
Hoofdstuk 5 – Over het zwijgen
Hoofdstuk 6 – Over het nemen van verantwoordelijkheid
Hoofdstuk 7 – Over het nemen van verantwoordelijkheid (deel 2)